Op 14 maart is Frans de Waal overleden. Na Jane Goodall was hij de bekendste deskundige omtrent het gedrag van apen. Zij hebben allebei op baanbrekende wijze aangetoond dat de verschillen tussen mens en aap veel kleiner zijn dan men voorheen dacht. Enerzijds omdat de apen veel slimmer blijken te zijn en anderzijds omdat mensen zich steeds beestachtiger gaan gedragen. Beide wetenschappers beschreven in detail hoe een nieuwe leider zich in de strijd om de macht profileert als een bullebak met bruut geweld en dwaas imponeergedrag. Van democratische verkiezingen is daar geen sprake. Ook beschreven zij hoe de nieuwe leider na de strijd door uitvoerig aapvlooien met iedereen zoete broodjes probeert te bakken.

Onwillekeurig moest ik daar aan denken bij de laatste verkiezingen voor de tweede kamer. Ook bij deze machtsstrijd won de brutaalste man met de grootste mond, die met het meest onparlementair taalgebruik zogenaamd zegt waar het op staat, maar intussen de grootste onwaarheden verkondigt en tegelijk iedereen schoffeert. Ook de inmiddels stampvolle ijskast met teruggetrokken meningen doet erg denken aan het aapvlooien. Maar het verschil is dat wij wel in een democratie leven, hoewel...

Omdat 25 % van de stemmen meer is dan één van de 25 andere deelnemende partijen heeft gekregen, claimt deze winnaar nu de regering naar zijn hand te mogen zetten. Hoe democratisch is dat?
Maar toegegeven, niet iedereen zal vanuit een instinctieve motivatie voor de grootste bullebak hebben gekozen en niet iedereen is gevoelig voor zijn charme offensief met die ijskast. Er zijn ook kiezers die gewoon gekozen hebben voor de politieke inhoud en met name voor de beloftes om in het landsbelang:

  • De migratiestroom drastisch terug te dringen.
  • De woningnood op te lossen
  • De problemen met de zorg op te lossen
  • De tekorten op de arbeidsmarkt op te lossen
  • De problemen met boeren en stikstof op te lossen
  • De armoede te bestrijden door belastingverlaging, verhoging AOW, verhoging minimumloon en afschaffing eigen risico
  • De energiecrisis op te lossen.

De hoge kosten die dit allemaal met zich meebrengt denkt hij te kunnen bekostigen door:

  • Alle onzin over beperking stikstof en uitkopen van boeren af te schaffen
  • Het klimaatprobleem te ontkennen en te stoppen met subsidies voor elektrische auto’s, warmtepompen, windmolens en zonneparken
  • Weer gas uit Groningen op te pompen en voor de rest gewoon goedkoop gas te importeren uit Rusland
  • Geen geld meer te zullen uitgeven aan Oekraïne
  • Geen geld meer uit te geven aan ontwikkelingshulp en asielzoekers
  • De green deal, de wet op de dieren en de natuurherstelwet af te schaffen
  • Geen financiële bijdrage meer te leveren aan de EU. Desnoods uit de EU en uit de NAVO te stappen en vrienden te worden met Orban, Poetin en Trump.

Toegegeven, er is een kleine kans dat niet alles helemaal zal lukken, maar dat zal dan de schuld zijn van de partijen die hem niet steunen en met name van die dikke kabouter van de grootste oppositiepartij. Wie goed oplet kan zien dat daarop al wordt voorgesorteerd.

Het zou ook kunnen mislukken omdat de meeste problemen die de bullebak belooft te zullen oplossen juist zijn ontstaan door beleid van de VVD in de afgelopen 14 jaar van wiens steun hij volkomen afhankelijk is.

Een ander probleempje is dat zijn oplossingen voor het migratieprobleem niet kunnen zonder uit de EU en uit de NAVO te gaan en zonder VN resoluties, verdragen en akkoorden te trotseren.

Een lastig “dingetje” is nog dat bij nader inzien zal blijken dat de Zeeuwen toch geen nieuwe kerncentrales willen en dat er geen marktpartij gevonden kan worden die het financiële risico wil dragen en dat, mochten die kerncentrales al over 20 jaar klaar zijn, ze stroom leveren die 4 keer zo duur is als die van zon en wind waarvan we tegen die tijd meer dan genoeg hebben en dat die kerncentrales niet snel genoeg kunnen stoppen en starten om aan de wisselende vraag te voldoen.

Nou ja, “Het niet nakomen van beloftes is niets nieuws”, zult u zeggen en dat is helaas maar al te waar.
De echte kern voor de mislukking zit hem echter in de experimentele nieuwe regeringsvorm die gekozen is. Dat is omdat de drie andere rechtse partijen niet samen met hem in een normale regering willen gaan zitten, twee ervan geen ervaring hebben en geen ministers willen of kunnen leveren, en alle vier het op veel punten niet met elkaar eens zijn. Dit terwijl de eigen partij eigenlijk helemaal geen partij is met een kader van leden die voldoende kennis en ervaring hebben.

Een ingebouwde mislukking is ook een programma op hoofdlijnen wat al tientallen formateurs eerder hebben beloofd en geprobeerd maar wat nog nooit is gelukt. Mocht zo’n programma op hoofdlijnen er al komen, kan het toch nog mislukken omdat zonder zo’n gebruikelijk tot in details dichtgetimmerd regeringsakkoord van een meerderheidskabinet, elk voorstel in de kamer kan en waarschijnlijk ook zal sneuvelen. 

Dat laatste is dan wel weer echte democratie. 

Doctor Anders