Wie van ons houdt niet van variatie? Iedereen, denk ik. Wie van ons houdt van eentonigheid? Opnieuw: niemand, denk ik. Hoe zit dat in en om ons dorp? Poeh!
Wie, zoals velen van ons, van wandelen houdt, komt allebei tegen, de eentonigheid beangstigend veel te veel. Tuur eens over de weilanden. Op een enkele weldadige uitzondering na zoals bij het Goor, één grote saaie eentonige monocultuur van raaigras, geen kruidige graslanden waar schapen, koeien, vlinders, bijen, dus ook vogels en uiteindelijk ook de mensen het van moeten en willen hebben. Gelukkig hier en daar in de bermen nog wat ouderwetse mooie variatie in het groen met allerhande kruiden, zij het letterlijk verregaand marginaal. Waar zie je nog klaver? Vrijwel uitgeroeid. Waar het blauwe klokje? Lang en breed uitgeroeid. Waar margrieten en madeliefjes? Zelfde laken en pak. Waar weidechampignons? Helemaal het zelfde laken en pak. Waar de wespenorchis: zo goed als uitgeroeid. Zo kan ik, treurig genoeg, nog een hele tijd doorgaan.
Miense, boeren en buitenlui (tot die laatste categorie behoor ik zelf, hoewel mijn voorvaderen kleine keuterboeren waren uit de Achterhoek die uit armoe naar Maastricht emigreerden om dienst te doen in het leger van Napoleon): laat ons om ons zelf en ons nageslacht radicaal het roer omgooien. Ophouden met megastallen, Braziliaanse soja, glyfosaat spuiterij, export gerichte veestapels, vleesknallers productie: productie op kleinere maar betere schaal voor lokale verkoop als uitstekend alternatief, met een eerlijker prijs voor de telers en vleesboeren. Sommigen weten dat ik daar al jaren in het klein aan mee doe, de laatste jaren voortgezet door mijn zoon Caspar: appel- en perenstroop productie van onbespoten hoogstamfruit, toegegeven geen vetpot, hard werken, wel met plezier. Dat is maar een kleine bijdrage aan een betere lokale wereld, net als dat mijn arboretum is, vol met bijzondere bomen en struiken waarin iedereen genieten kan. Horssen verdient het om vooruit te lopen in een prachtige natuurlijke leefomgeving waar zuur- en niet stikstof en ammoniak en fijnstof de toon aangeven. Ik ga ervan uit dat steeds meer van onze Horssense boeren daarop aansturen, zonder al te grote problemen.
Piet Vos
