Op eieren lopen

Kent u dat, beste Kleplezers? Waarschijnlijk kent u het wel maar kunt u het niet. Dat is een subtiel verschil qua spelling, maar beslist geen nuance. Afgelopen week worstelde de hele wereld met het onvermogen om op eieren te lopen als het over de oorlog van Israël met Hamas ging. Ze gingen na de schrik en afschuw of te ver in hun onvoorwaardelijke steun aan Israël zoals Joe Biden, Mark Rutte en Ursula von der Leyen, of ze gingen te ver in hun sympathie voor de Palestijnen, zoals de meeste Arabische leiders, Poetin en enkele voetballers. De nuance was ver te zoeken. 

Het verdwijnen van nuance is kenmerkend voor polarisatie. In dit geval in een conflict dat al 75 jaar gaande is. Kennelijk verdwijnt de nuance naarmate een conflict langer duurt. Toen Nederland verwikkeld was in de 80 jarige oorlog tegen Spanje waren de Oranjes als verzetsstrijders tegen de onderdrukking de helden. In de slag om Heiligerlee werden 1700 Spaanse soldaten gedood en Piet Hein die 681 Spaanse schepen van de zilvervloot met man en muis liet vergaan, wordt nog steeds bejubeld. Nu staan we toevallig aan de andere kant en zien we zonder nuance de Hamas strijders als de terroristen. 

Onderdrukking is de perfecte kweekmethode voor verzetsstrijd en

verzetsstrijd lijdt tot repressie en deze repressie leidt weer tot een verheviging van het verzet door middel van terrorisme. Als reactie op terrorisme komt bijna altijd nog sterkere repressie die minstens even afschuwelijke vormen kan aannemen als het terrorisme. Kennelijk is voor de meeste Nederlanders ook WOII al te lang geleden om zich te kunnen realiseren dat er slechts een nuance verschil is tussen repressoren, verzetshelden en terroristen.

Kenmerk van terrorisme is dat het onlosmakelijk onderdeel is van een asymmetrische oorlogsvoering. De bezetter heeft de overmacht dus moet de verzetsstrijder bijzondere middelen van terreur gebruiken. Gruweldaden en emotioneel shockerende effecten door terroristen zijn de tegenhanger van gevangenneming en buitenproportionele afschrikwekkende straffen door de repressor. Een blik op de geschiedenis van de mensheid leert dat dit patroon zo oud is als de mensheid zelf. Duizenden veroveringen gevolgd door bezettingen gingen gepaard met onafhankelijkheidsbewegingen waartegen repressie ingezet werd. Onder leiding van Dzjengis Kahn, de Romeinse keizers, Napoleon, Hitler en Poetin zien we steeds hetzelfde patroon. Er is wel een verschil met vroeger. De wapens  worden steeds gruwelijker en krachtiger en daardoor sneuvelen er steeds meer onschuldige mensen.

Maar hoe onschuldig zijn we eigenlijk als we geen partij kiezen of partij kiezen zonder nuance. Als we 75 jaar niets doen aan de repressie van de ene partij en dan na een shockerende terreurdaad van de terroristen onvoorwaardelijke steun voor de onderdrukker uitspreken? Waarom zijn we tegen de Palestijnse zaak als we Israel steunen en spreekt men al van Jodenhaat als we met de Palestijnen sympathiseren? Waarom veroordelen we de terreurdaden van de afgelopen week wel en de repressie van de afgelopen 75 jaar niet?

Dat zijn moeilijke vragen, waar ook de 16 politieke partijen in ons parlement geen eenduidig antwoord op weten. Alle woordvoerders putten zich uit in krachttermen voor hun afschuw van het geweld. Rechts en Christelijk steunden Israel onder het mom van recht op zelfverdediging. Da’s nogal makkelijk. Wie is er nu tegen het recht op zelfverdediging ? Maar het platgooien van woningen, het afsluiten van water, voedsel, stroom en medicijnen is geen zelfverdediging. Dat is wraak die hoort bij de

meedogenloze buitenproportionele repressie tactiek waar Israel al 75 jaar om bekend staat. Pas na een paar dagen kwam er een beetje nuance.

FvD leider Baudet hield zowaar een interessant betoog en probeerde daarmee als enige op eieren te lopen. Dat werd hem gezien zijn stemgedrag in het verleden kwalijk genomen en de oplettende luisteraar kon in zijn betoog de mening van zijn vriend Poetin herkennen. Alleen links, groen en donkergroen vroegen heel voorzichtig om meer begrip voor de Palestijnse zaak. Iedereen veroordeelt geweld maar iedereen steunt ook dat we met z’n allen meer en meer geld aan wapens uitgeven. Aan schijnheiligheid geen gebrek. Komende weken gaan we in eigen land het pad naar politieke polarisatie betreden. Het zal bij ons gelukkig blijven bij holle frasen en loze beloftes. Ik wens u veel wijsheid.

dr anders