In zijn boek “De gemeentegeschiedenis van Horssen (1811-1984)” beschreef Johan van Os een strijd tussen de Horssense bevolking en het herenbewind en de grootgrootbezitters. Niet altijd even accuraat helaas. Zo meent Van Os dat er sprake zou zijn van ‘ingepikt kerkengoed’, terwijl (beter) archiefonderzoek zou hebben uitgewezen dat hij hier toch echt een uitglijertje maakte. In 2010 werd dit gelukkig gecorrigeerd door Frans Hazekamp, die er zeer uitgebreid over schreef in het Maas en Waalse Tijdschrift voor Streekgeschiedenis.

Archief duikt op

Ook meldde Van Os dat Jhr. Mr. P.F.Z. Bouwens van Horssen, de laatste telg uit het geslacht Bouwens in Horssen, het complete huisarchief zou hebben verbrand. Van heure zegge van heure zegge, of simpelweg overgenomen uit A.G. Schulte’s ‘Het Land van Maas en Waal’ in serie “De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst”? Ook in dit geval blijkt dat -gelukkig- niet waar!

Voordat “Huize Horssen” zo’n 40 jaar geleden werd verkocht aan de familie Jurgens, werden de bibliotheek en de kluis met archiefstukken van de Horssense Heerlijkheid verhuisd naar een boerderij in Zuid-Holland, eveneens eigendom van de nazaten van de vroegere eigenaren. In dat archief verstilden de oude aktes, boeken en curiosa van weleer; tot begin 2022, toen ik contact zocht met de familie om te informeren of er nog historisch materiaal voorhanden was. Mijn vraag kwam precies op het moment dat de oude boerderij van eigenaar wisselde en de papieren e.d. wederom tevoorschijn kwamen.

Boek

Mijn verzoek aan de familie om informatie had te maken met de voorbereidingen van mijn 3e boek in de serie van verdwenen Huizen/ Heerlijkheden. Zo schreef ik in 2021 het boek “Het Verhaal van het Huis te Druten en zijn bewoners” en in 2022 “Het verhaal van ’t Huis te Leeuwen” voor de respectievelijke eigenaren. 

Binnenkort wordt nader radarbodemonderzoek op de Heerlijkheid verricht en werk ik aan “Het verhaal van Huize Horssen en zijn bewoners”, dat eind 2023 gereed zal zijn. Vervolgens is het de bedoeling een publieksversie samen te stellen waarin die drie uitgebreide verhalen worden gecombineerd tot een betaalbare uitgave.

Oproep

Naast het familiearchief dat recent opdook en de diverse publicaties over Horssen levert onderzoek in de archieven van Arnhem, Tiel en Nijmegen ook het nodige op. Verder hebben diverse (oud) Horssenaren mij voorzien van foto’s van vroeger, verhalen uit de oude doos etcetera. Kortom, het verhaal wordt steeds completer én interessanter.

Om vooral niets te missen wil ik iedereen die nog unieke informatie of afbeeldingen (uit het familiealbum?) heeft die verband houden met Huize Horssen, verzoeken deze met mij te delen, zodat het boek zo compleet als mogelijk wordt.

Door de verzamelde informatie samen te brengen en uit te geven, krijgt het verleden een toekomst, en blijven de verhalen van Horssen bewaard voor het nageslacht.

Reacties gaarne naar:

Peter Fontijn

E-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Tel: 06 53 313 187

Of per post: Ticheldreef 102, 6651 SH Druten