Hard werken en toch de hand op (moeten) houden

Voor het eerst van mijn leven heb ik een afscheidsdienst van een honderdjarige mee mogen maken. Een vrouw geboren in 1922. Die heeft de tijd zien veranderen! Elf kinderen opgevoed. Even zovele kouwe kanten de ruimte gegeven. Daarna is ze verblijd met een hele stroom aan klein- en achterkleinkinderen (61). Met recht een GROOT moeder! Daarnaast jarenlang meewerken op de boerderij.

Het boerenbedrijf is in haar tijd flink veranderd: zeker ook door mechanisatie. Twee keer weggekocht i.v.m. staduitbreiding. De tegenwoordige problematiek van de boeren heeft ze gelukkig alleen van horen zegen hoeven te ervaren.

Hoe staat het tegenwoordig met de subsidiering van de Landbouw?

Op 21 januari 202 is een rapport van het CBS en de Wageningen Universiteit uitgekomen, dat hier inzicht in geeft:

De Staat van Landbouw en Voedsel.

Het beschrijft de ontwikkelingen in structuur, economische betekenis, handel met het buitenland en milieuprestaties van de gehele agroketen. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft de opdracht voor dit rapport gegeven. De intentie van deze publicatie is om reeds bekende informatie te bundelen en op een actuele en eenduidige wijze te presenteren en van duiding te voorzien. Het doel is om zo voor de Tweede Kamer, sectorpartijen, beleidsmakers en het bredere publiek deze relevante informatie goed te ontsluiten.

• Het aandeel van de Nederlandse landbouw in het nationaal inkomen is gedaald naar 1,5 %. Redelijk marginaal dus.
• Het inkomen van een gemiddeld boerenbedrijf ligt op €78.000. Daar wordt 3000 uur voor gewerkt. Ter vergelijking: Jan Modaal verdient €38.000,- per jaar inclusief vakantiegeld. Hij werkt daar 1800 uur voor. Per bedrijf bedroegen de inkomsten uit toeslagen en subsidies 19 duizend euro. Dus een kwart van de inkomsten van een boerenhuishouden bestaat uit subsidie!
• Dan zijn er nog verkapte “subsidies”. Denk aan het gebruik van rode diesel, garantstellingen voor leningen, overheidsbijdragen zoals aan het Diergezondheidsfonds (70 miljoen euro), gratis CO2 de dampkring insturen. Dit laatste kost op de Europese markt zo’n 80 euro per ton. 

Hoort dit laatste niet bij het bedrijfsrisico van de boeren?

Krijgt de belastingbetaler zo niet een koekje van eigen deeg?

Enkele willekeurige wetenswaardigheden:

• Nederland was in 2020 de grootste bierexporteur van de EU. De Nederlandse bierbrouwers exporteerden in 2020 voor 1,9 miljard euro aan bier (inclusief alcoholvrij) (CBS, 2021). Nederland telt 850 brouwerijen inclusief acht grote brouwerijen, waaronder Heineken, Grolsch en Bavaria. De toegenomen belangstelling voor ambachtelijk, lokaal bier heeft de opkomst van minibrouwerijen sinds 2010 gestimuleerd.
• In Nederland werd in 2020 op ongeveer 7.600 akkerbouwbedrijven in totaal 81.000 ha suikerbiet geteeld. De teelt vindt voornamelijk plaats op kleigrond, maar deels ook op zand-, dal- en lössgronden. De bieten worden verwerkt door Cosun Beet Company, een dochter van coöperatie Cosun. Cosun Beet Company heeft in Nederland twee suikerfabrieken, namelijk in Dinteloord (Noord-Brabant) en Vierverlaten (Groningen).
• Voor aardappelen zijn er drie verschillende afzetmarkten: pootaardappelen, consumptieaardappelen en zetmeelaardappelen. Het totale areaal aardappelen bedroeg in 2020 bijna 166 duizend hectare. In de periode 2010-2020 nam het gemiddelde areaal aardappelen per teler licht toe van 17,0 ha naar 17,3 ha.
  Consumptieaardappelen werden in 2020 geteeld op 6.810 bedrijven. Het areaal is de laatste jaren licht gestegen van 67.300 ha in 2012 naar 76.700 ha in 2020. De productie van consumptieaardappelen ligt de laatste 10 jaar gemiddeld op 3,6 mln. ton. In 2020 lag de oogst een fractie boven dit gemiddelde: 3,7 mln. ton.
• Ongeveer 5.200 bedrijven telen groente en fruit in de open grond. In Nederland waren er in 2020 zo’n 1.250 bedrijven die groenten onder glas telen, daarnaast zijn er 115 bedrijven met fruitteelt onder glas. Spruiten, witte en rode kool, broccoli en asperge zijn belangrijke gewassen (in ha gemeten) in de vollegrondgroenteteelt. Voor fruit zijn dit appels en peren. Het areaal appels daalt de laatste jaren, dat van peren neemt toe.

Blader eens door dit rapport heen. Veel leesplezier.

Onzenbroer (keuterboer)