Melken met een Robot
In haar jeugdjaren heeft Rosa zelf nog met de hand gemolken. Als de koeien niet stil stonden moesten de benen bij elkaar gebonden worden, zei ze.
Op de boerderij bij de familie Uijttewaal hebben ze een melkrobot en die wilde ze wel eens zien. Bij gelegenheid sprak ik de familie en die zeiden: Laat ze maar een keertje komen, dat vinden wij leuk.
Op een mooie dag in september zijn we op pad gegaan. Ik vroeg haar, zullen we met de auto gaan of met de rolstoel. Dit laatste werd door haar verkozen. Ze zei, ik kan dan onderweg nog wat rondkijken.
Onderweg zagen we al koeien en hebben we nog even stil gestaan om een foto te maken. Toen we dichter in de buurt kwamen, wees ze ons op het karrenspoor dat vroeger naar de boerderij liep. Dit is verleden tijd, zei ze, nu heeft de Familie Uijttewaal een mooie verharde inrit. Toen we op het erf aankwamen, werden we door Dhr Uijttewaal begroet en uitgenodigd voor een kopje koffie.
Tijdens de koffie werden er eerst wat oude koeien uit de sloot gehaald. Zo wist ze nog te vertellen dat de moeder van Jan Herckenrath op deze plek had gewoond. De familie was zeer geïnteresseerd in de afkomst en het leven van mijn moeder. Ze verwonderden zich over haar leeftijd en in haar interesse voor de boerderij.
Toen zijn we aan de Rondleiding begonnen.
Mijn moeder vond het een prachtig gezicht, die lange rij met koeien en dat ze niet vastgebonden zaten zoals vroeger, viel haar meteen op. Ze begon uit te leggen wat een hokkeling was. Tegenwoordig hebben ze daar een andere benaming voor, maar het zijn jonge meiden die nog naar de stier moeten. Ze stonden netjes gesorteerd van klein naar groot. Vooraan was ook een kraamkamer en die ruimte was voorzien van een dikke laag stro.
Het voer wat de koeien ruim voorgeschoteld kregen, bestond uit kuilvoer gemengd met maïs e.d. Zelf herinnerde ze zich nog het voeren van hooi, wat met de gavel van de zolder afgehaald moest worden en het draaien van de bietensnijder.
Toen gingen we naar de melkrobot. Er was wel een klein probleempje, er waren twee opstapjes en een smalle gang om daar te komen. De rolstoel had al wel vaker hindernissen moeten nemen en moeder was nergens bang voor. Ze is de eerste met een rolstoel, zei Mevr. Uijttewaal, en ook nog de oudste van het dorp, die de robot komt bekijken. Daar was ze best trots op. Eerst kwamen we in een hygiënesluis waar de veearts van overall en laarzen verwisselt, als die op bezoek komt. Dat is om ziektes te voorkomen. Ook zijn er douches en een toilet aanwezig.
Verderop is het kantoor waar alles geregistreerd wordt. Ze hebben regelmatig hulp van een stagiaire en van de bedrijfsverzorging, in dit geval een oud Horssenaar. Na de genoemde hindernissen, die we met verve genomen hadden, kwamen we in het gangetje naar de melkrobot. De koeien lagen nu wel heel dichtbij en sommige hadden hun poot half in het gangetje liggen. Mijn moeder zag het als een uitnodiging om een pootje te geven en daar was ze dan ook al mee bezig. Toen ik zei dat ze dat beter niet kon doen i.v.m. mogelijke besmetting, begreep ze dat onmiddellijk.
Bij de robot aangekomen moesten we nog even in een goede positie zien te komen, want ze wilde alles goed kunnen bekijken. Mevr. Uijttewaal gaf uitleg hoe het allemaal in zijn werk ging. Als de koe die gemolken wil worden in de ruimte van de robot is, gaat deze in werking. In een paar minuten is de koe gemolken. Vroeger deed je er een kwartier over. Het was mooi om te zien hoeveel melk de koe gaf en dat er in de ene speen meer melk zat als in de andere. Dat was haar vroeger nooit opgevallen. Toen de koe gemolken was ging het hek voor haar open.
Ze had elf liter melk gegeven. Snel liep ze door naar het bakje met brokken. Er zijn ook koeien die denken slim te zijn en lopen de ruimte in waar ze gemolken moeten worden. Als ze niet aan de beurt zijn gaat het hek weer open en de bak met brokken blijft gesloten. Dit alles gebeurt via een censor die elke koe om zijn nek heeft en in verbinding staat met de computer.
Na de hindernissen op de terugweg genomen te hebben, heeft moeder samen met de familie Uijttewaal in het hoofdpad de dieren nog een keer bewonderd. De herinneringen van bijna een eeuw kwamen weer terug. Ze vertelde dat haar pleegvader Bertus Romme, als hij een koe of een kalf wilde kopen tegen haar zei ,,keind kikte gij is of het ene goeien is.’’
Daarna hebben we buiten en in een andere schuur nog even naar de jonge kalfjes gekeken en een paar foto's genomen.
Na de familie bedankt te hebben, zijn we weer op pad gegaan. Onderweg heeft ze haar bewondering nog een keertje uitgesproken. Dat moeten toch wel knappe koppen zijn die zoiets bedenken.
De afstand leek veel korter als op de heen weg .Ze had genoten van deze mooie middag bij de familie Uijttewaal op de boerderij.
