Mevrouw Verhaar (niet haar echte naam) belt op een dag met Veilig Thuis. Haar oude buurman van 97 wordt volgens haar ernstig verwaarloosd door zijn 60-jarige dochter. De twee wonen samen in een oud, verwaarloosd huis zonder verwarming. De dochter neemt de oude man regelmatig mee in de bus naar het centrum. Toen zij de twee gisteren buiten tegen kwam hoorde ze de oude man fluisteren: “Ik ben zo moe, ik hou dit niet vol”. De dochter draaide haar hoofd om toen mevrouw Verhaar vroeg hoe het ging. Dit is helaas niet het enige signaal. De oude man is mager en ziet er niet gezond uit. Er komt verder niemand aan huis, dus waarschijnlijk is er geen hulp vanuit een wijkteam of zorgorganisatie.
Veilig Thuis en het netwerk in de wijk
Veilig Thuis neemt de signalen van mevrouw Verhaar serieus en besluit op onderzoek te gaan. Medewerkers proberen contact te leggen met de twee, maar krijgen geen toegang. Vanwege de vermoedelijke onveiligheid neemt Veilig Thuis vervolgens contact op met netwerkpartners zoals de huisarts, de wijkagent en iemand van het sociaal team in de gemeente waar de man woont. Mogelijk kunnen zij wel in bij hen binnen komen om het gesprek aan te gaan.
Contact leggen met de twee in het oude huis lukt niemand meer. De deur blijft dicht. Intussen ontvangt maatschappelijk werk ook een signaal. Deze keer van een predikant. Hij heeft de hoogbejaarde man door het raam op de koude keukenvloer zien liggen.
Wel of niet actief ingrijpen?
Tijdens een spoedoverleg wordt besproken of hier ingegrepen moet worden. Moedwillig zorg onthouden duidt op ouderenmishandeling, maar het kan ook zijn dat het de dochter niet meer lukt om voor haar vader te zorgen. Uiteindelijk wordt een plan opgesteld met hetzelfde belang: het welzijn van de oude meneer. Alle betrokken partijen besluiten samen om actief in te grijpen.
De politie krijgt toestemming om geforceerd het huis binnen te gaan. Eenmaal in het ziekenhuis blijkt de man ondervoed, uitgedroogd en licht dementerend. Bovendien heeft hij een longontsteking.
Ouderenmishandeling wordt onderschat
Ouderenmishandeling, mishandeling van personen ouder dan 65 jaar, is een onderschat probleem en wordt meestal niet of te laat herkend. Men kan zich niet voorstellen dat mensen op leeftijd nog met deze problematiek te maken krijgen. Hooguit wordt er gedacht aan mishandeling of diefstal door personeel in verpleeg- of verzorgingstehuizen, maar ouderenmishandeling is zoveel meer dan dat. Bij ouderenmishandeling kan het gaan om lichamelijke, psychische of seksuele mishandeling en/of verwaarlozing, maar ook om financiële uitbuiting. Jaarlijkse krijgt naar schatting 1 op de 20 ouderen met ouderenmishandeling te maken.
Het houdt niet op, totdat je iets doet
Zaterdag 15 juni 2019 is de Internationale dag tegen ouderenmishandeling. Organisaties besteden wereldwijd aandacht aan signaleren, stoppen en voorkomen van lichamelijke en psychische mishandeling, verwaarlozing en financieel misbruik bij ouderen. Landelijk lanceert het ministerie van VWS de campagne “Het houdt niet op, totdat je iets doet”.
GGD Gelderland-Zuid/Veilig Thuis organiseert op maandag 17 juni voor professionals en vrijwilligers een regionale conferentie. Ruim 100 deelnemers willen meer weten over verschillende aspecten rond ouderenmishandeling, zoals hoe ga je om met signalen in andere culturen, de rol van een mentor en bewindvoerder bij financieel misbruik en het omgaan met morele dilemma’s. Zie voor meer informatie het programma. De bijeenkomst is inmiddels volgeboekt, maar er volgen in 2019 en 2020 nog enkele bijeenkomsten.
Meer informatie over ouderenmishandeling vind je op de website van Veilig Thuis of op de website www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl
Heb je als professional of inwoner zorgen en wil je deze bespreken? Neem contact op met Veilig Thuis (0800-2000) voor (anoniem) advies of het doen van een melding.
---------------------
Meer informatie: GGD Gelderland-Zuid, Maaike Geertzen, projectleider
