Gemeentelijke herindeling
Sinds kort word ik op feestjes steevast aangesproken over de gemeentelijke herindeling waarbij Wijchen en Druten samengaan in één nieuw te vormen gemeente. Vooral in Wijchen leeft dit behoorlijk.
Oorzaak hiervan is het feit dat de Wijchense PvdA via de pers heeft laten weten dat er zo snel mogelijk een fusie moet plaatsvinden.
De ambtenaren van Druten en Wijchen werken al enige tijd samen. Sterker sinds 1 januari 2018 is het officieel één organisatie; de Werkorganisatie Druten Wijchen.
Het doel van de ambtelijke samenwerking was meerledig: kwaliteitsverbetering van de dienstverlening naar inwoners en bedrijven, kwetsbaarheid van de ambtelijke organisatie verminderen, krachtige partij in de regio worden en meer kansen bieden voor de ambtenaren.
Hoewel het natuurlijk mooi zou zijn dat ook de kosten gereduceerd zouden kunnen worden, is uit eerdere fusies al gebleken dat het noch kostenverhoging, noch kostenverlaging met zich meebrengt. Op dit moment worden de kosten voor 2/3e deel door Wijchen en 1/3e deel door Druten gedragen.
Omdat beide gemeenten dingen op een verschillende manier geregeld hadden, moesten ambtenaren vaak dubbel werk doen. Dit betekent dat meer en meer zaken zoals procedures, regelgeving en beleid tussen beide gemeenten op elkaar worden afgestemd. Op deze manier kan de ambtelijke organisatie efficiënter werken.
Toch is er op een aantal gebieden nog verschillend beleid. Denk bijvoorbeeld aan de manier van huisafvalinzameling. Wij doen dat op een heel andere manier dan in Wijchen. Wij scheiden aan de bron en brengen het restvuil weg, in Wijchen haalt men het restafval op.
Een mogelijke vervolgstap zou dus een gemeentelijke herindeling kunnen zijn. Behalve dat er één beleid gevoerd zou kunnen worden, levert dit wel een bezuiniging op de bestuurskosten op: maar één burgemeester, minder wethouders en raadsleden, griffiemedewerkers, vergader- en fractiekosten, etc.
Zo ver is het nog niet, maar het is wel iets waar serieus over nagedacht moet worden. Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen?
Wanneer twee gemeenten overwegen om te gaan fuseren, dan moet eerst onderzocht worden of er wel voldoende draagkracht voor een dergelijke herindeling is.
Het is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de betrokken gemeentebesturen om het draagvlak voor een herindeling te beoordelen. De betrokken gemeenten dienen duidelijk uit te leggen op welke manier inwoners en maatschappelijke organisaties betrokken zijn bij het herindelingsproces en op welke wijze het maatschappelijk draagvlak is vastgesteld. Ook omliggende gemeenten wordt gevraagd om hun zienswijze te geven. Er wordt dus niet alleen gekeken naar het draagvlak bij de direct betrokken gemeenten en hun inwoners, maar ook naar de opvatting van de provincie en de buurgemeenten en eventuele andere (bestuurlijke) organisaties in de regio.
Ook vraagt het kabinet uit te leggen hoe de voorgestelde herindeling tegemoetkomt aan het gericht versterken van de bestuurskracht (het vermogen van gemeenten om hun wettelijke en niet-wettelijke taken uit te voeren.
Omdat een grotere gemeente kan leiden tot een grotere afstand tussen gemeentebestuur en inwoners, wordt van de nieuwe gemeente verwacht dat zij zich inzet om zoveel mogelijk de nabijheid van bestuur en betrokkenheid van inwoners te borgen en versterken (bijvoorbeeld door de vorming van dorps- of wijkraden.
Tot slot maken alle gemeenten deel uit van diverse samenwerkings-verbanden en ook na een herindeling blijft samenwerking op tal van terreinen zinvol en nodig. Daarom vraagt het kabinet aan gemeenten om in het herindelingsadvies in te gaan op de gevolgen van de herindeling voor de samenwerkingsrelaties en eventuele andere bestuurlijke ontwikkelingen in de regio.
Pas als dit proces voltooid is, kan het tot een herindeling komen.
In het jaar voorafgaand aan een herindeling worden herindelings-verkiezingen georganiseerd.
Gérard de Wildt (06-36258297 of
